Over loopsheid en castratie
Dit artikel gaat
– Over loopsheid en schijndracht
– Over castratie (en sterlisatie) bij een teef
– Over castratie bij een reu
LOOPSHEID
LET OP, tijdens de loopsheid kunt u niet deelnemen aan groepslessen. Eventueel privéles met loopsheidbroekje aan is mogelijk maar vaak is de concentratie door de hormonale schommelingen er niet en kunt u beter even 3 weken pauze nemen van de trainingen. Uiteraard kunt u gemiste lessen door loopsheid later inhalen.
In de pubertijd als de teef ongeveer 9 maanden oud is (dit kan variëren van 7 tot 17 maanden) treed de eerste loopsheid op. De meeste teven zijn om de 6 maanden loops en de loopsheid duurt normaal 18 dagen.
De eerste periode van de loopsheid duurt ongeveer 9 dagen. De teef verliest slijm en bloed en haar geslachtsdelen zijn wat opgezwollen en ze likt er vaak aan. In deze periode is ze nog niet vruchtbaar en zal dan vaak de opdringerige reuen van zich af snauwen. Na deze negen dagen verliest ze nog maar nauwelijks bloed. De afscheiding is waterig en de vulva slinkt wat. Dit is een valkuil voor veel mensen, want ze denken dat de loopsheid voorbij is en laten hun hond weer lekker los in het park. Echter in deze periode vindt de eisprong plaats en is de teef juist vruchtbaar. Ook deze periode duurt ongeveer 9 dagen. Het is aan te raden uw hond zeker deze periode aangelijnd uit te laten. Mocht uw hond erg hinder ondervinden van de loopsheid dan kunt u bij uw dierenarts terecht voor advies over ondersteunende medicijnen. Of u kunt een homeopatische middel als Bach Bloesem Rescue ter kalmering inzetten, de werking is niet wetenschappelijk bewezen maar kan zeker geen kwaad.
Gedragsveranderingen tijdens de loopsheid kunnen zijn:
- minder goed luisteren en meer snuffelen;
- slomer;
- gaan markeren (vaker plassen);
- nestgedrag vertonen.
Een teef kan na de loopsheid schijnzwanger worden, dit merkt u aan haar veranderde gedrag. Ze krijgt verzameldrift en wordt bezitterig, humeurig en aanhankelijk en eet slechter. Dit gedrag verdwijnt vanzelf na een aantal weken. In de periode van de schijnzwangerschap kunnen ook de melkklieren opgezet zijn of zelfs melk geven, ook dit verdwijnt vanzelf. Mocht ze er erg veel last van hebben van de schijndracht, dan kan een beetje minder eten en meer beweging geven helpen. U kunt haar ook laten behandelen met medicatie, informeer hiervoor bij uw dierenarts. U zou ook het homeopatisch middel Puur Pseudo Pregnacy in kunnen zetten, de werking is niet wetenschappelijk bewezen maar kan zeker geen kwaad.
CASTRATIE (en sterilisatie) TEEF
In de volksmond wordt de ingreep bij een teef sterilisatie genoemd maar eigenlijk is dit ook castratie. Sterilisatie is namelijk het afbinden van de zaadleider of eileider zodat er nog wel hormoonproductie plaatsvindt. Dit gebeurt niet bij de hond. Bij castratie worden de eierstokken weggehaald. Vroeger werd gelijk ook de baarmoeder weggehaald maar uit onderzoek is gebleken dat dit helemaal niet nodig is, omdat de hormoonhuishouding is stopgezet is de kans op baarmoederontsteking te verwaarlozen.
Wat verandert er nu daadwerkelijk na een castratie bij een teef:
Positief is dat de hond niet meer loops wordt en er geen gedragsveranderingen ten gevolge van de verandering in hormoonhuishouding optreden. Ook komen er geen vervelende reuen meer achter uw teef aan, ze heeft geen bloedverlies meer en er is geen kans meer op schijnzwangerschap of ongewenste dekkingen.
Indien de teef jong gesteriliseerd wordt, neemt ook de kans op melkklierpakket-tumoren te krijgen af. Met jong wordt bedoeld: voor de tweede loopsheid. Vraag de dierenarts om advies wat de beste tijd is om de ingreep te doen.
Er zijn echter ook negatieve aspecten aan een sterilisatie/castratie, dit geldt voor zowel teven als reuen. Zo gaat het lichaam na de ingreep wat efficiënter om met de energie die via voeding binnenkomt. Dit houdt in dat je hond minder eten nodig heeft dan daarvoor. Hou daar dus met voeren rekening mee anders wordt uw hond dikker. Verder kan de vacht wat zachter en krulleriger worden na de ingreep. Ook bestaat er een kleine mogelijkheid dat de teef in zekere mate onzindelijk wordt, dit geldt vooral voor bepaalde rassen. Gelukkig bestaan er wel medicijnen die dit probleem geheel of gedeeltelijk kunnen oplossen.
Bij teven die voor de castratie bijvoorbeeld vaak onderdanig gedrag vertonen of erg onzeker zijn kan het gedrag erna iets veranderen, ze worden stoerder (dat laatste geldt overigens voor bijna alle teven…). Na castratie kunnen ze namelijk iets vaker ‘dominant’ gedrag gaan vertonen en lijken wat sterker te zijn geworden (voor reuen geldt het omgekeerde!). Dit is over het algemeen geen probleem als de hond een goede relatie heeft met zijn eigenaren (er harmonie in de roedel is), maar het kan wel problemen opleveren als er meerdere honden in huis wonen. Er kunnen hierdoor namelijk rangordeproblemen (veranderingen) ontstaan tussen de honden onderling. Ook kun je problemen verwachten met een teef die al vaker ‘dominant’ gedrag heeft laten zien naar bijvoorbeeld kinderen of andere honden. Dit gedrag kan versterkt worden. In dat laatste geval moet u zich wel afvragen of castreren wijs is, zeker als er geen medische indicatie (zoals baarmoederontsteking) is.
Laparoscopische sterilisatie
Laparo (=buik) scopie (=kijken ) is een operatietechniek waarbij door kleine toegangspoorten van slechts 5mm geopereerd wordt.
Voordelen
- Korte operatietijd: de duur van de operatie is aanzienlijk korter dan bij de “ouderwetse” sterilisatie. Gemiddeld duurt de operatie slechts 14 minuten.
- Korte narcose: de korte gasnarcose bevordert weer het snelle herstel.
- Snel herstel: door de korte narcose en de kleine wondjes is de hond weer snel hersteld, 95% van de dieren eet en drinkt op de dag van de operatie alweer.
- Kleine wondjes: er wordt door 3 openingen van 5mm gewerkt en er hoeft dus niet meer een snede gemaakt worden waar minimaal een hand doorheen kan. Kleine wondjes betekent ook minder trekpijnlijkheid, geen kans op wondbreuk en minder kans op wondinfectie.
- Slechts huidhechtingen: alleen de huid wordt met 1 hechting gesloten en er hoeven dus niet meer drie lagen (buikvlies, vetlaag en huid) afzonderlijk gehecht te worden.
- Geen kap: de hond hoeft geen kap op. Al zou de hond de hechting uit een van de wondjes likken, dan nog kan er niets ernstigs gebeuren, omdat door het verschuiven van de onderliggende lagen er geen verbinding met de buik bestaat.
- Beter zicht: bij de “ouderwetse” sterilisatie probeert men door een zo klein mogelijke snede met zijn hand blind in de buik de eierstok vrij te prepareren, terwijl met de kijkoperatie de eierstok helemaal vrij in beeld ligt.
- Minder kans op nabloeden: door het goede zicht is de kans op een nabloeding uiterst gering en bovendien wordt dit nog eens extra gecontroleerd voor het sluiten van de wondjes.
- Minder kans op infectie: doordat men uitsluitend met steriele instrumenten in de buik komen, bestaat er nooit de kans op het scheuren van een operatiehandschoen en dit vermindert de infectiekans aanzienlijk.
- Zelf hechtingen verwijderen: het merendeel van de eigenaren verwijdert de 3 huidhechtingen na 7 dagen zelf waardoor de hond een hernieuwde gang naar de dierenarts bespaard wordt.
Nadelen
- Ervaring vereist: de laparoscopie is in de handen van chirurgen die hier geen ervaring mee hebben levensgevaarlijk. Dus vraagt dit altijd eerst na bij uw dierenarts.
- Relatief duur: door het gebruik van dure apparatuur is de operatie duurder dan de “ouderwetse” sterilisatie. Door de korte operatietijd zijn de kosten zover terug gebracht dat de laparoscopie slechts een fractie duurder is als de “ouderwetse” sterilisatie.
CASTRATIE REU
De testikels van de reu zitten bij de geboorte nog binnen in de hond. Als de reu ongeveer 9 tot 12 weken oud is dalen de testikels af in het scrotum. In de pubertijd is er een grote toename van de productie van testosteron die het seksuele gedrag activeert. Jonge honden maken vaak een periode door waarin ze op andere honden, mensen of levenloze voorwerpen rijden. Maar dit houdt gewoonlijk op als ze volwassen beginnen te worden.
Gedurende de pubertijd beginnen reuen de houding aan te nemen waarbij ze hun poot optillen om herhaaldelijk voorwerpen in hun omgeving te markeren (vlaggen). Dit hoort bij de sociale communicatie tussen honden. Wel is het raadzaam om uw hond te leren dat hij niet overal zijn poot mag optillen.
Reuen kunnen in hun pubertijd agressief gedrag gaan ontwikkelen naar andere reuen of naar mensen. Ook is het mogelijk dat sommige reuen het huis voor lange perioden verlaten, vermoedelijk als gevolg van geslachtsdrift of seksuele motivatie.
Ook bij andere redenen kan castratie raadzaam zijn, maar dit hoeft zeker niet noodzakelijk te zijn. Maar misschien wel bij de reu die vaak van huis wegloopt op zoek naar loopse teven en de hond die last heeft van hyper-seksualiteit (mensen en/of voorwerpen berijden). Voor dit laatste zou je ook homeopatisch middel Puur Hypersex in kunnen zetten, de werking is niet wetenschappelijk bewezen maar kan zeker geen kwaad. Of er zijn reuen die zo’n hoge territoriumdrift hebben dat ze ook geregeld in huis markeren. Of natuurlijk als anticonceptie als u intacte (niet gecastreerde) teven in huis heeft. Maar castratie kan met name een (deel)oplossing zijn als uw hond zeker agressief gedrag vertoont naar andere reuen. Uit onderzoek is gebleken dat bij 60% van deze honden de agressiviteit afnam na castratie. Uiteraard wel in combinatie met een (blijvende) consequente opvoeding door de eigenaar, castratie alleen zal niet voldoende zijn maar zal dus wel helpen! Let op, als u meerdere honden heeft kan een castratie een verandering in de rangorde betekenen. Hou er rekening mee dat de geholpen reu in rang kan dalen en dat de harmonie in de roedel wel blijft bestaan (of juist terugkomt…).
Bij een castratie van de reu worden de teelballen (testikels) verwijderd. Er kunnen natuurlijk ook medische redenen zijn voor castratie, zoals voorhuidontsteking of preventie prostaat-hyperplasie (goedaardige vergroting). Echter is er wel weer grotere kans op prostaattumoren na castratie. In uitzonderlijke gevallen kan incontinentie ontstaan. En zoals elke operatie brengt ook castratie onder narcose risico met zich mee.
U kunt als u (nog) niet definitief wil castreren of eerst het gedragseffect van castratie wil zien chemische castratie overwegen. Er is geen operatie nodig en de hormoonimplantaat die ze dan inbrengen werkt na ongeveer een inwerkingstijd van 2 weken tijdelijk (6 maanden tot een jaar). Zodra de hormonen zijn uitgewerkt wordt hij weer de oude en ook weer vruchtbaar. Hierna kun je altijd nog overgaan op definitief castreren (of niet).
Let er op dat na castratie het gedrag van uw hond dus naar verwachting zal veranderen! De mannelijke hormonen worden immers ingedamd. Daardoor kan hij onzekerder worden en kunnen er problemen in de rangorde komen als u meerdere honden in huis heeft. En net als bij teven kan na castratie de vacht veranderen. En kan hij dikker worden als u niet zijn hoeveelheid voer aanpast omdat zijn lichaam na castratie efficiënter met voeding omgaat.
Castreren kan al vanaf de leeftijd van 6 maanden. Voordeel: hoe eerder je castreert hoe minder ongewenst (agressief) gedrag hij al ontwikkeld heeft onder invloed van het mannelijk hormoon testosteron. Maar nadeel is dat hij dan wel langer zal doorgroeien omdat de groeischijven dan later sluiten. Vraag altijd medisch advies aan uw dierenarts. Castreert u hem echter na de leeftijd van 2 jaar dan zal de gedragsverandering naar verwachting nog maar minimaal zijn, omdat dan al het meeste van zijn (agressief) ongewenst gedrag een gewoonte is geworden.